12-22 Haziran 1920 Soykırımı / Gürcistan Nazizmi

Osetlerin Güney Osetya'da Yerleşimleri / Bağımsızlık Hakkı

M.Ö. VI. yüzyılda devletleşen İskitler, Kafkas sıradağlarının her iki tarafına da yerleşmiş ve askeri yolları, Kuzey Kafkasya ve Transkafkasya toprakları boyunca uzanmıştı. M.Ö. III. yüzyılda ortaya çıkan ve İskitlerin ardılları olan Sarmatlar ile I. yüzyılda ortaya çıkan İskit ve Sarmatların ardılları olan Alanlar da Kafkas sıradağlarının her iki tarafında hüküm sürmüşlerdi.

1278'de Moğol saldırıları sonucu politik merkezlerini Transkafkasya'ya kaydıran Alanlar, 1394 - 1400 yılları arasında yine Moğol saldırıları sonucu Transkafkasya'da da yenilince ülkelerinin ovalık alanlarını kaybettiler ve Kafkas sıradağlarının her iki yanında, dağlarda tutundular. XI. yüzyıldan itibaren Kafkas Halklarının önemli hareketinin bulunmadığı Transkafkasya'da XVII. yüzyılda Oset coğrafyası oluşmuş durumdaydı.

Osetlerin Güney Osetya'da bağımsız yaşamlarının meşruluğuna dair bu kısa tarihsel sargümanlar, gerçek anlamıyla demokratik ülkeler için yeterli kabul edilir ama Gürcistan "tarihçi"leri, Osetleri, XVIII. yüzyılda Transkafkasya'da ve Gürcistan'da ortaya çıkan "misafirler" olarak kabul eder ("Tarihçi" Profesör A. Bakradze). Oysa Gürcü Krallığının en parlak devirlerinden birini yaşadığı ve en geniş sınırlara ulaştığı XII. yüzyılda Gürcü tahtında Oset David Soslan ve annesi (Burduhan) Oset olan Tamara oturmaktaydı. Bu Gürcü tarih biliminin "saygınlığını ve meşruluğunu" anlamak açısından yeterli bir örnektir.

12 - 22 Haziran 1920 Oset Soykırımı

1917 yılında eski Rus İmparatorluğu topraklarında sosyo-politik değişimler Kuzey Kafkasya, Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan da dâhil olmak üzere eski ulusal bölgelerin birçoğunun, bağımsızlıklarını kazanmasını ve egemen devletler olmasını sağladı. Etnik ilişkilerde demokrasinin ve eşitliğin en eksiksiz ifadesi ve Bolşevik ulusal politikasının -başlangıçta- temel ilkesi olan ulusal self-determinasyon hakkından yararlandılar.

Kuzey Kafkasya’nın yerli halkları öncelikle kendi bölgelerinde milli kongrelerini yaptılar ve kurdukları ilk milli örgütlenmeleri tek çatı altında birleştirmek ve güç birliği sağlamak için 5-6 Mart 1917’de Terekkala (Vladikavkaz)’da toplanarak, “Kafkasya Dağlı Halkları Birliği”ni kurdular. Birlik üyeleri çalışmalarının organizasyonu için de Oset halkını temsilen Gappo Bayatı ve Ahmet Tsalıkkatı’nın da içinde yer aldığı “Geçici İcra Komitesi”ni oluşturdular. Oset Halkının temsilcileri[1] 1-9 Mayıs 1917’de Terekkala (Vladikavkaz)’da toplanan“Kafkasya Dağlı Halklarının I. Kongresi”ne de katıldılar. Bu kongrede alınan kararlara uygun olarak da Oset Halkının II. Kongresi toplandı. Bu kongrede Rus Çarlığı'nın Kafkasya'yı istilasından sonra kuzey yöresi Terek Bölgesi'ne, güneyi ise Tiflis Valiliği'ne bağlanmak suretiyle yönetimsel ve ekonomik bakımdan ikiye parçalanmış bulunan Kuzey ve Güney Osetya (İriston) yörelerinin birleştirilmesine karar verildi. Ancak, self-determinasyonu sadece kendisi için hak gören Gürcistan'ın Menşevik liderliği, bu haktan yararlanan Güney Osetya ve Abhazya üzerindeki emperyal politikalarını bir kez daha pratiğe döktü ve Oset ve Abhaz halklarına karşı kanlı bir katliam gerçekleştirdi.

5-9 Haziran 1917'de Zau köyünde Güney Osetya'nın örgütlenmesini tamamlamış Ulusal Konsey'inin ilk toplantısı gerçekleştirildi. Mart 1918 başlarında Gürcistan Menşevik birlikleri Konsey üyelerini tutuklamak ve halkı silahsızlandırmak için sınırı geçti. Bu girişim Gürcü birliklerinin Drgvis köyü yakınlarında yenilgisi ve Gürcü komutanın ölümü ile son buldu. 22 Mart'ta General Alexander Koniev'in komutası altındaki yeni birlikler Tskhinval'e girdi. Oset direnişçiler Dzau'ya geri çekilmek zorunda kaldı. 12 Mayıs 1918'de General Karalov'un komutası altındaki Gürcistan Menşeviklerinin askeri birimleri yeniden Tskhinval'i işgal etti ve Ulusal Konsey'i feshetti.

6 Aralık 1918'de toplanan IV. Güney Osetya Kongresi'nde on yedi bölge örgütü tarafından Gürcistan'daki Menşevik parlamento seçimlerinin boykot edilmesi kararı alındı.

6 Mayıs 1920'de Güney Osetya Devrim Komitesi tarafından Ruk ilçesinde Sovyet iktidarı ilan edilmesi kararı alındı. Gürcistan Hükümeti, 7 Mayıs 1920'de Güney Osetya'yı kendi toprağı ilan etti. 8 Mayıs 1920'de Ruk ilçesinde Sovyet iktidarı ilan edildi. 31 Mayıs 1920'de Kuzey Osetya'dan Ruk ilçesindeki Osetlere yardım için "Güney Osetya Tugayı" gönderildi.

6 Haziran 1920'de "Güney Oset Tugayı"nın da yardımı ile Menşevik Gürcü birlikleri Java bölgesinde yenilgiye uğratıldı ve Tskhinval kurtarıldı. Menşevik Gürcü hükümeti, savaştığı Azerbaycan ile ateşkes anlaşması imzalayarak, Osetlere karşı Gürcistan Ulusal Muhafızı Valiko Jugeli komutasında bir süvari alayı, piyade taburu, iki dağ bataryası ve Halk Muhafız Birlikleri gönderdi.

8 Haziran 1920'de Güney Osetya’da Tskhinvali’de binlerce kişinin katılımı ile yapılan bir mitingde, Kuzeydeki kardeşleriyle birleşme gayesini güden Güney Osetya Devrim Komitesi bütün Güney Osetya’da Sovyet iktidarının kurulduğunu ilan etti.

12 Haziran 1920'de Gürcü Menşevik ordusu karşı saldırıya geçti. Piyade, topçu ve makineli tüfeklerin desteğiyle, Tskhinval'e karşı bir saldırı başlatıldı. Yeterince mühimmatı olmayan Oset direnişçiler günün sonunda geri çekilmek zorunda kaldılar. Ellerinde tüfek dışında sadece az sayıda makineli tüfek bulunan ve insan gücü açısından da çok geride bulunan Oset direnişçiler bu orantısız savaşa on gün dayanabildiler. Gürcü Menşevik birlikleri 22 Haziran 1920'de Ruk köyünü ele geçirdiler. Bu 10 günlük sürede Gürcü birlikleri 40'dan fazla Oset köyünü yakarak kadın, çocuk, yaşlı demeden 5.000'den fazla Oset'i katletti. Osetlerin 13 önderi idam edildi. Açlık ve hastalıktan (tifüs, kolera), yaklaşık 13-15.000 sivil öldü.

Bu katliamın komutanlığını yapan Valiko Jugeli 14 Haziran 1920'de anılarına şunları yazar: "Bütün zirveleri savaşla almak zorundaydım. Ama düşman kendini çok iyi savundu. Sadece birkaç kişiyi yaraladık. Ama şimdi ışıklar her yerde ... Yan ve yan! Ve o gece, parlak ışıklara bakarken, eski bir yoldaş bana şöyle dedi: 'Neron'u ve Roma'nın büyük ateşini anlamaya başladım'".

Gürcistan'ın en büyük tarihçilerinden biri olan akademisyen G.V. Khachapuridze " Güney Osetya'da, 5,279 kişi dağlarda öldürüldü. 1.588 konut ve 2.639 müştemilatı yakıldı; 23 bin 600 hektarlık ürün yok edildi. 32 bin 460 büyük (% 80.3) ve 78 bin 485 (% 82.3) küçükbaş hayvan öldürüldü. Kaba tahminlere göre, 3 milyon 317,506 altın ruble tutarında zarar kaydedildi." diyerek tarihe not düşer.

Gürcü devlet adamı P.I. Makharadze, "Sovyetler ve 1917-1921'de Gürcistan'daki Sovyet iktidarı mücadelesi" kitabında "Gürcistan Menşevikleri Güney Osetya'nın yıkımını hedeflerine koydular ve bu hedefe neredeyse ulaşıldı. Osetya yıkıldı ve yerle bir edildi. Hayatta kalanlar ormanlara sığındı. Ev eşyaları, sığırlar, küçükbaş hayvanlar, her şey "şanlı" muhafızlar tarafından yağmalandı" diyerek tarihi gerçekleri kendi halkına bir kez daha anlatır.

Bu anlatılanların hepsi; Gürcistan'ın kimi zaman "Küçük Ölçekli" terör, kimi zaman "Tam Ölçekli" Soykırım Tarihi'nin bir parçası...

ASLA UNUTMAYACAĞIZ.

 

[1] İlgili kaynaklardan tespit edilebilen isimler: K.Borukatı, N. Dziutı, Elbızdıko Britatı, Ebubekir Tsalıkkatı. Terekkala (Vladikavkaz)’da yaşayan hukukçu ve yazar Elbızdıko Brıtatı, Birleşik Kafkasya Dağlıları Birliği’nin 15 kişilik Merkezi İcra Kuruluna, Ebubekir Tsalıkkatı’da Dini İşler Konseyi’ne seçilmiştir. 

Bimbaşatı Kemal Eyidoğan

Kaynakça:

Berzeg, Sefer E. (Mart 2003). Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti 1917-1922, Kafkasya Dağlıları Birliği’nin Kuruluşu (I. Cilt). İstanbul: Birleşik Kafkasya Derneği.

Санакосв И. Б. (2004). Истоки и факторы эволюции грузино-осетинского кон фликта (1989 - 1992). Владикавказ : Издательско- полиграфическое предприятие им. В. А. Гассиева. / Sanakov I.B. (2004). Gürcü-Osetya Çatışmasının Evriminin Kökenleri ve Faktörleri (1989 - 1992). Vladikavkaz: V.A. Gassieva yayıncılık ve Baskı Şirketi.

Роберт Кулумбегов. Геноцид 1920 года. Нельзя забыть и простить. дата доступа: 05.06.2018, http://south-ossetia.info/genocid-1920-goda-nelzya-zabyt-i-prostit/

(Robert Kulumbegov. 1920 Soykırımı. Unutup Affedemeyiz. Erişim Tarihi: 05.06.2018)

ГАЗЕТА "АДАМОН НЫХАС". Факты Геноцида 1920г в Южной Осетии: Традиции нацизма в Грузии. дата доступа: 06.06.2018, http://osinform.org/129-fakty_genotsida_1920g_v_juzhnoj_osetii_traditsii_natsizma_v_gruzii.html

(Gazete : ADAMON NYKHAS". Güney Osetya'da 1920 Soykırımının Gerçekleri: Gürcistan'da Nazizmin Gelenekleri. Erişim Tarihi: 06.06.2018)

Валерий ДЗИДЗОЕВ. ГЕНОЦИД ЮЖНЫХ ОСЕТИН 1920 ГОДА В АСПЕКТЕ МЕЖДУНАРОДНОГО ПРАВА. дата доступа: 05.06.2018, http://www.darial-online.ru/2008_4/dzidzoev.shtml

(Valeri Dzidzoev. ULUSLARARASI HUKUK AÇISINDAN 1920 GÜNEY OSETYA SOYKIRIMI. Erişim Tarihi: 05.06.2018)

Kaynak: https://www.kuzeykafkasyacumhuriyeti.org/yazar/bimbasati-kemal-eyidogan/12-22-haziran-1920-soykirimi-gurcistan-nazizmi.html