Cusoytı Nafi - Джусойты Нафи. (1925-2017)

Tanınmış Oset yazar, profesyonel tercüman, gazeteci, eleştirmen. Nafi 1925 yılında Güney Osetya Kudarkom’daki Hardışer köyünde doğdu. Annesi Sofya ve babası Griş tarafından, Oset yaşam tarzı ve kültürüyle büyütüldü. Oset dilini güzel kullanmayı, ilk olarak annesinin yakını, Hugatı İnal ve Nanitı Ando'dan öğrendi.

Kirovköyü ilkokuluna 6 yaşına başladı. Kuzey Osetya hava harp okuluna girdi. 1945 yılında savaş pilotu olarak mezun oldu.fakat askerlik yapmayıp, "Zarya Bostoka" gazetesinde başyazar olarak çalıştı. 1949 yılında Sıhinval Pedagoji Enstitüsü tarih bölümünü dışardan bitirdi. Ardından Leningrad'da Rus dili ve Edebiyatı Enstitüsü'nde yüksek lisans'a başladı. 1968 yılında filoloji dalında doktor oldu. 1988 yılında, Gürcistan Bilim ve Sanat Akademisi'ne Onur üyesi seçildi. Nafi, uzun bir süre( 1954-1997) Güney Osetya Cumhuriyeti  bilim-sanat akademisi edebiyat bölüm başkanlığı yaptı. Dünyaca Ünlü Oset şair ve yazar Hetegatı Kosta adına Onur ödülü aldı. Derin bilgisi, engin yaratıcılığı ile Oset ve de Rus okuyucusunun kalbini fetetti. "İnsanın ölümü" adlı yazısı, "Halkların dostluğu" gazetesi ödülünü aldı .

Cusoytı Nafi, şair, yazar, eleştirmen, filozof özellikleri olan birisiydi. “Oset Literatürünün Babası” lakaplı Nafi’ye “Næhi Nafi” (Bizim Nafi) de deniyor Osetya’da. Şiir kitapları, okul kitapları, çeviriler ve incelemelerin de olduğu 500’den fazla eser vermiş bir halk adamı.

Avrupa da doğup, büyümüş olsaydı, Nobel ödülü alması kimseyi şaşırtmayacak birisi olurdu. Merak edenler Nafi nin biyografisini aşağıda okuyabilirler. Ben biyografi dışında bir Nafi  anlatmak isterim.

Cusoytı Nafi, kimdi? Nasıl biriydi biliyormusunuz?

2015 yılının Güney Osetya / Alania Cumhuriyetinde Nafi yılı olarak ilan edildiği birisiydi.

 - Cusoytı Nafi ye, bizim dilimize Farsça dan kaç kelime geçmiştir diye sorduğunuzda, size kaç kelime geçtiğini anında söylemenin ötesinde, bu kelimelerin Farsçaya hangi kültürlerden geçtiğini size anında sıralayan kişiydi.

 - Cusoytı Nafi, Türkiye den misafirler geldiğinde 90 yaşında olduğuna bakmadan, onların kaldığı yere gidip, kitaplarını imzalayıp, gelmekte geciktiği için özür dileyen birisiydi.

 - Türkiye den gelen kardeşlerine “ Size bir şey alamadım, lütfen kabul edin “ diyerek iki aylık maaşını, gelen misafirlere paylaştırıp dağıtan birisiydi,  Nafi.

 - Hastahanede yatmakta ve çok ciddi bir tedavi görmekte iken, , Türkiye den gelen misafirleri duyup, hastahaneden çıkmak isteyen ve izin vermeyen doktorlara “ Benim, kardeşlerim misafir gelmiş, bana izin vermiyorsunuz öyle mi? Ben çıkıyorum, hanginiz engelleyecek acaba merak ediyorum? diyen kişiydi, Nafi

İlerleyen yıllarda boşluğu çok daha fazla hissedilecektir. Alan Vakfı olarak Nafi nin kıymetini hep bildik,. Geçen seneki ziyaretimizde Alan Vakfı olarak kendisine bir plaket sunduk . Bunu büyük bir memnuniyetle karşıladı. Onun, bizim kültürümüze verdiklerine karşılık kıyas kabul edilmeyecek bu ufak hediye için şimdi mutluluk duyuyoruz. Keşke çok daha güzel şeyler yapabilseydik ama maalesef bir büyüğümüzü daha keşkeler ile ebediyete uğurluyoruz.

Sadrettin Kuşoğlu