Hafif rüzgarlar tanrısı. Özellikle yazın sıcağında serin serin estiği için çok sevilirdi. Otların ve ekinlerin biçildiği günlerde sıcaktan bunalanlar Galegon’a dua ederlerdi.
https://www.alanvakfi.org.tr/galegon-hafif-ruzgarlar-tanrisi“Şeylerin isimlerini anlayabilen -demiş Plato- şeyleri de anlar”. Küçük büyük her ulus, tarihle gelişen ve bundan dolayı büyük değer taşıyan kendi etnik ismine sahiptir.
https://www.alanvakfi.org.tr/etnonim-etnik-isimlendirme-uzerine-bir-degerlendirmeHadjı Umar yoksul bir Oset köylü ailesinin çocuğu olarak Vladikavkaz'a bağlı Olginski köyünde 15 Eylül 1903'te dünyaya geldi. Babası Mamşıratı Gior, annesi Alıkkatı Lija, erkek kardeşi Qansau ve kız kardeşi Dunya ile birlikte ekonomik zorluklar ve Çarlık rejiminin baskısı altında çok zor şartlarda bir yaşam sürdüler. Hadjı Umar'ın amcası Şahangeriy ünlü bir devrimci, toplum ve siyaset adamıydı. 1905'te Moskova'da oluşan silahlı ayaklanmaya aktif olarak...
https://www.alanvakfi.org.tr/mamsirati-haci-omer-Geçen sene geleneksel gecemizi yaparken, Gelecekte bir gün gelecek demişik. Sizi, yapılacak gece ile ilgili bir hayal kurmaya davet etmiştik.
https://www.alanvakfi.org.tr/yepyeni-bir-organizasyon-bambaska-bir-organizasyon-Oset soyadlarının eski şekline geri dönüş meselesi uzun bir süredir tartışılmaktadır. Güney Osetya vatandaşlarının soyadlarının çoğu hala sonuna eklenen Rus “-ev” ya da “-ov” eklerinden oluşmaktadır.
https://www.alanvakfi.org.tr/koklere-dogru-uzmanlarin-oset-soyadlarina-donus-uzerine-gorusleriБЕСЛАН НÆ AДÆMЫ РЫСТ У Нæферохкоттам, нæферохкæндзыстæм Dünya üzerinde yaşayan her toplumun acı günleri vardır. Bu acılı günler, o toplumun ortak hafızasına işlenir ve unutulmaz. Biz Osetler’in tarihinde de acı dolu günler, maalesef fazlasıyla vardır. Timur'dan başlar, Gürcü saldırısına kadar gelirsiniz ama Beslan dendiği anda, bizim yüreğimiz daralır, boğazımız düğümlenir, yüzümüze hüzün düşer, acımızı...
https://www.alanvakfi.org.tr/gunlerden-beslan-yureklerde-beslan-Geçtiğimiz haftalar bayağı yoğun geçtiği için neler yaptığımı, neler yaşadığımı sizinle paylaşmaya ancak şimdi vakit buluyorum. Yazılarımda yanlışlarımın olduğunu duydum. Bunu, Türkçemin yetersizliğine verin. Gönül isterdi ki Osetçe yazayım. Hatalarımı mazur görmeyin ve anlamadığınız kısımlar olursa çekinmeden bana yazın. Her gün enstitüde yaşadıklarımı yazmakla okuyucuları sıkarım düşüncesiyle son haftalarda yaşadığım ilginç...
https://www.alanvakfi.org.tr/bir-osetya-macerasi-3-4-hafta1860 yılında Kafkasya'dan kara yoluyla gelen göçmenlerden İnal Kanukov, ki göç sırasında 9 yaşındaydı, ailesiyle beraber geri döndükten sonra "Dağlı Göçmenler" adlı anı kitabında göçün hikayesini yazdı. Gelirken çekilen zorluklar, açlık, susuzluk ve salgın hastalıklardan ölenler, yerli halkın çıkardığı zorluklar vs. detaylı olarak anlatılır kitapta. Dilini dahi bilmedikleri bir dağ köyünde mola verirler ve yazarın 12 - 13 yaşlarındaki ablası...
https://www.alanvakfi.org.tr/sit-tibi-terre-levisSizce bizim gibi diasporada yaşayan kaç millet vardır? Asyalılar yaşam kalitelerini yükseltmek için dünyaya yayılmışlardı. Özelikle “Vahşi Batı” ve California’daki Altın’a hücum noktasında Çinli göçmenler, o kadar fazlaydı ki beyaz adam, gelen her çekik gözlüyü potansiyel linç objesi olarak görmeye başlamıştı. İbraniler, binlerce yıl önce sürgün edildikleri topraklara geri dönseler de bu süreçte dört bir yanda kök saldılar, iz bıraktılar....
https://www.alanvakfi.org.tr/lingua-est-gaudium-vitae-cetaw-nartŞamil’in yenilgisinden sonra Kafkas halkları çok büyük bir üzüntü ve hayal kırıklığı ile yıllardır sürdürdükleri kahramanca mücadelenin sonuna geldiklerini anladılar.
https://www.alanvakfi.org.tr/goc-hikayesi-neden-ve-nasil-geldikMilattan sonra ikinci yüzyılda Orta Asya steplerinin göçebe kavimleri Hindukuş Dağları’nı geçerek bugünkü İran içindeki kentleri yağmaladılar. Taktikleri çok sayıda atlı savaşçı, yanan oklar ve saldırıdan oluşuyordu.
https://www.alanvakfi.org.tr/ortacag-avrupasinda-feodal-sosyal-yapinin-kokenleri1818 ilkbaharında Osetya’nın Tagaur bölgesinde Kunduhatı Alhast’ın 5. erkek çocuğu olarak dünyaya gelen Musa henüz on iki yaşındayken amanat (soylu ailelerden alınan rehine) olarak Petersburg’a bir askeri okula gönderilmişti. 1836’da süvari asteğmeni rütbesiyle mezun olduktan sonra 1841’de yüzbaşılığa terfi etti. 1848’de Kafkasya Genel Valisi Mihail Vorontsov’un verdiği özel bir görev ile İmam Şamil’le barış görüşmeleri yürüttü, fakat olumlu...
https://www.alanvakfi.org.tr/musa-kunduk-1818-1889-Sevgili gençler, Bir iyi, bir de kötü haberimiz var. İyi haberimiz, Osetya da gençlik festivaline katılım daveti aldık.
https://www.alanvakfi.org.tr/osetya-yolcusu-gencler-Ulusal İlişkiler Bakanı, ebeveynlerin çocuklarının okulda ulusal dilleri öğrenip öğrenmeyeceklerine kendilerinin karar vermesine izin veren yasada yapılan değişiklikler hakkında açıklamalarda bulundu.
https://www.alanvakfi.org.tr/aslan-tsutsiev-bana-oyle-geliyor-ki-her-iki-devlet-dilinin-de-osetyada-kullanilmasi-zorunludur-4 Haziran 2019Geçen hafta karşılaştığım Kültür Bakanı Tsutsiti Aslan’ı bugün ziyaret edecektim ama beni Bakanlığa davet ettiği saati anlamakta biraz zorlandım. Çünkü yazışırken “fæşşixor” dedi. Digoron lehçesi ile “şexuar” kahvaltı demek. Bu nedenle beni bu kadar erken bir saatte çağırmasına şaşırmıştım. Daha sonra saat 3-4 arası gel diye açıklama yapınca anladım ki İronların “şexor (fæşşixor)”u ile Digoronların “şexuar”ı...
https://www.alanvakfi.org.tr/bir-osetya-macerasi-5-6-haftaÖzelde Çerkesler genelde Kuzey Kafkasyalılar "seçilmiş halklar" falan değil. Övünmeler ve gurur duymaların bir sınırı olmalı. Bu biraz da tipik bir diaspora psikolojisidir; kaybedilen her şey değerlidir, eşsizdir. Farklı bir kültürün taşıyıcılarıyız; tamam da bu kültür başka halkların kültürlerinden üstün değil, sadece farklı... Bu farklılık da bizlerin kapitalistleşme, kentleşme, modernleşme sürecine geç girmemizden ileri gelmektedir. Feodal...
https://www.alanvakfi.org.tr/secilmis-halklarTüm dünyayı sarsan Corona virüs salgınının bizim küçücük Osetya’mıza ulaşması kaçınılmazdı. Nitekim tüm dünyada olduğu gibi Osetya’da da vakalar görülmeye başlandı. Nisan ayı başlarında, Kuzey Osetya’dan (Alanya) arandım, Cumhurbaşkanı Bitarov’un talimatı ile aradıklarını, Corona virüs için, doktor önlüğüne ve maskesine ihtiyaçları olduğunu, Türkiye’den satın almak istediklerini, benim ve Şerif Kanık abimizin uygun firma bulma konusunda...
https://www.alanvakfi.org.tr/kardesten-kardese-Giriş: 2018 yılı 2214-A Yurt Dışı Araştırma Burs Programı (Doktora öğrencileri için)’nın 1. dönemine yaptığım başvurunun olumlu sonuçlanması üzerine TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB)’nın sağladığı bursla Rusya Federasyonu Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti başkenti Vladikafkas’a gittim. Vladikafkas’ta yaşadığım 19.01.2019-27.08.2019 tarihleri arasında hem Rus Bilimler Akademisi’ne (RAN) bağlı V. I. Abaev Kuzey...
https://www.alanvakfi.org.tr/kuzey-osetya-alanya-cumhuriyeti-izlenimleri-dr-didem-catalkilicDönem dönem bazı bilgileri sizlerle paylaşıyoruz. Bu kapsamda son döneme ilişkin bilgiler aşağıda sıralanmıştır.
https://www.alanvakfi.org.tr/vakiftan-haberlerYayın Yönetmeni: R.S.BzarovSayfa Sayısı: 52Basım Tarihi: 2002Baskı Sayısı: 1. BaskıBoyut: 21 x 29,5 cmDil: TürkçeCilt Tipi: Özel KapakISBN: ? Kuzey Osetya Cumhuryeti - Alanya Tarih ve Arkeoloji Enstitüsü tarafından hazırlanan geniş kapsamlı Osetya Tarih Atlasında, insanlık tarihinin en uzun dönemi olan taş devrinden başlayarak 20. Yüzyılın ortalarına kadar, jeolojik, arkeolojik, etnolojik verilerin ve tarihsel olayların ışığında Osetya tarihinin kronolojik...
https://www.alanvakfi.org.tr/osetya-tarih-atlasiOsetler İran-Kafkas karışımı orijinli insanlardır.. Dilleri Hint-Avrupa dil ailesi gruplarından İran grubuna aittir…
https://www.alanvakfi.org.tr/osetlerin-kisa-tarihiPannonia yani günuümüz Macaristan’ında yaşadıkları bilinen ilk Sarmat boyu Yazyg'lerdir. Bu topluluğun Hint-Avrupa kökeninden gelmesi, adet ve dili diğer Sarmatlar yani Alanlar ile aralarında büyük bir yakınlık oluşturmaktadır.
https://www.alanvakfi.org.tr/osetlerin-macaristandaki-soydaslariOsetya halk sanatçısı, ressam, illüstratör ve grafik sanatçısı, öğretmen olan Tugantı Maharbek 1881 yılında Dur-Dur köyünde dedesinin evinde doğdu. 8 yıl özel bir konuk evinde eğitim aldı. 1891 yılında Vladikafkas'da gerçek bir okula gitti. 1901 yılında Petersburg Sanat Akademisine, 1905 yılında Münih sanat stüdyosuna girdi. 1907 yılında mezun olduktan sonra Osetya'ya döndü ve Vladikafkas'da bir sanat atölyesi kurdu. Yerel sanatçılar ile birlikte sergiler...
https://www.alanvakfi.org.tr/tuganti-maharbek-1881-1952-28 yıl önce bir yola çıkıldı. Yola çıkanlar; Kültürümüz dediler, dilimiz dediler, geleneğimiz dediler, kayboluyoruz, kaybolacağız dediler.
https://www.alanvakfi.org.tr/yerimiz-degisecek-yeriniz-degismeyecek-Geçtiğimiz yıllarda bir Osetya seyahatinde sokak satıcısından satın aldığım bu “tarihi roman”ı daha önce de okumayı denedim ama anlamak zor geldiği için “ileride okurum” diyerek bir kenara koymuştum. Geçenlerde bir daha okumaya niyetlendim; hayret edilecek kadar kolay okudum ve hiç anlama sorunum olmadı. Size çok beğendiğim bu kitap hakkında bilgi vermek ve düşüncelerimi aktarmak istiyorum. Romanın konusu, isminden de anlaşılacağı gibi, Kundukatı Musa...
https://www.alanvakfi.org.tr/bir-roman-terky-turkm-terekden-turkiyeyeBizim kültürümüzde cenazenin büyük önemi bulunmaktadır.Bu doğrultuda Alan Vakfı olarak yıllardır cenazelerimizi sizlere sms mesajı yoluyla duyurmaktayız . Son yıllarda bu geleneğimizin gittikçe bozulmaya başladığını ve tam bir karmaşanın yaşandığını görmekteyiz . Artık cenaze evinde " Hoşgeldin " ile karşılanıyor ,tokalaşılıyor, kucaklaşılıyor, rastgelen yere oturuluyor,hızlı bir biçimde ayran pide ,lahmacun ikram ediliyor ve siyasi veya dini...
https://www.alanvakfi.org.tr/cenaze-kulturumuz-ve-yapmamiz-gerekenlerGenellikle Kafkasya’nın dağlık bölgesinin ortasında yaşayan, yaklaşık 600 bin kişilik küçük bir halk olan Osetler hakkında belki de dünyanın bir çok ülkesinde birbirinden farklı yüzlerce kitap, bilimsel makale yazılmıştır.
https://www.alanvakfi.org.tr/osetler-kimlerdirSovyetler Birliği'nde Baltık Devletleri'ndeki çatlamanın yarattığı dram dünya kamuoyunun dikkatini üzerinde toplarken, Sovyet Gürcistan'ındaki küçük fakat pis bir etnik savaş 20 den fazla cana ve 150 yaralıya maloldu.
https://www.alanvakfi.org.tr/amerikali-gozuyle-osetya-sorunuİlk profesyonel Oset şairi. 1843 yılında Gizeldon kıyısında doğdu. Temirbolat, Askeri-Oset idari biriminin başkanı, dayısı Albay Musa Kunduk'un yönlendirmesi ile 1857 yılında Leningrad Askeri Harp Okulu’na girdi ve 1860 yılında Teğmen rütbesiyle mezun oldu. Musa Kunduk'un iki ağabeyinin Şeyh Şamil'in naibi olması ve Temirbolat'ın abisi Jambolat'ın bir çatışmada ağır yaralanması üzerine, Çeçenlere yardım ve yataklık yaptıkları gerekçesiyle 1859 yılında...
https://www.alanvakfi.org.tr/mamsirati-temirbolat-1843-1899-Tarihi yazanlar yapar. Tarihin gerçek aktörleri olan krallar, sultanlar, padişahlar, askerler, tüccarlar, zanaatçılar, din adamları, çiftçiler, köleler vs. “Şu yaşadıklarımızı, gördüklerimizi gelecek kuşaklara aktaralım” diyerek masa başına oturmadılar. Ya saraylarda görevli profesyonel yazıcılar oturup olan biteni emrinde çalıştığı kralın, sultanın, padişahın vs. hoşuna gidecek şekilde yazdılar ya da gezginler, tüccarlar, komşu ülkeler görevlileri...
https://www.alanvakfi.org.tr/tarih-ve-kimlikBen size desem ki; ABD’liler, Ay’a gittiyse, bu bir Oset’in yardımı sayesinde olmuştur. Ben size desem ki; Bu Oset, İngiltere Kraliçesi’nin, ‘Sir’ ünvanı verme isteğini, “Ben Osetim, aslımı inkar edip, yeniden İngiliz olamam” diyerek reddetmiştir. Yine ben desem ki, Apollo 15’in ABD’li astronotları James Irwin ve Davit Scott dünyaya döndüklerinde ilk işleri İngiltere’ye gidip Osetyalı Tokatı Georgi’ye şükranlarını sunmak oldu, bu ziyaret...
https://www.alanvakfi.org.tr/ayin-fethine-osetlerin-katkisiOset gelenekleri ve adetlerinin yüzlerce yıllık derin kökleri vardır. Bu gelenek ve adetlerin çoğu İskitler ve Alanlar dönemlerine kadar uzanır.
https://www.alanvakfi.org.tr/osetlerde-toplumsal-yasam-kurallariAnadolu'dan Ege'ye, batıya doğru Yunan göçü, Gamkrelidze tarafından öne sürüldüğü üzere, James Mellaart'ın bir nesil önceki fikirlerine, örneğin Minyan çalışmasına (Mellaart 1958), uymaktadır.
https://www.alanvakfi.org.tr/hint-avrupalilar1964 yılında Kuzey Kafkasya’nın Osetya Bölgesinde Tsambay’da doğdu. Rus Ordusunda General rütbesine yükselen Kundukatı Musa Kunduk ve Gubate’nin Aslan Bey’den sonra doğan küçük oğludur. Şeyh Şamil Kuvvetlerinin yenilgisi sonrası bölge halkından kurtulmak için Rus Çarı, Çeçen Bölge Komutanı General Musa’dan Osmanlı İmparatorluğu topraklarına göçe zorlamasını istemesi üzerine Anayurtta yaşamanın zorlaşacağına inanır. 1965 yılında Anadolu'ya...
https://www.alanvakfi.org.tr/bekir-sami-kunduk-1865-1933Fidel Castro 90 yaşında veda etti. Kuşkusuz Castro 20. yüzyılın en önemli şahsiyetlerinden biriydi. Tv’lerde, basında Castro’nun hayatı ve onunla özdeşleşen Küba devrimi çok konuşuluyor ve daha uzun yıllar konuşulacak.
https://www.alanvakfi.org.tr/1962-kuba-krizi-castro-ve-oset-issa-plievAyı, kurt, aslan, kaplan, çakal gibi vahşi ve yırtıcı hayvanların tanrısıdır. Vahşi hayvanlar içinde ayrı bir yeri olan kurt, Tutır’ın sağlam çeneli köpeği olarak adlandırılıyor
https://www.alanvakfi.org.tr/tutir-vahsi-hayvanlarin-tanrisiM.Ö.300'den M.S.1000'e Allenler veya Alanlar ya da Alani, batının yazılı tarihine ilk kez Romalı ordu komutanlarının raporları ile Roma sahne ve edebiyatı yoluyla girdi.
https://www.alanvakfi.org.tr/alan-tarihi-ve-kafkaslarPolitikacı, toplum adamı ve yazar. 9 Mayıs 1886 yılında Kafkasya'da, Kuzey Osetya’nın Karaağaç köyünde Dıgur-Ældarların çocuğu olarak doğdu. Vladikavkas Lisesi'nde ve Petersburg Hukuk Fakültesi'nde öğrenim gördü. Daha öğrenci iken Petersburg'da yayınlanan ve Kafkasyalı aydınları çevresinde toplayan "V. Mzre Musulmantsva" (İslam Dünyasında) adlı gazetede Kafkasya ve Rusya'daki Müslüman halkların özgürlüğü için yürütülen mücadeleye...
https://www.alanvakfi.org.tr/alihan-kantemir-1886-1963Gürcü ordusu 7 Ağustos’ta Güney Osetya’nın başkenti Tskhinval’e girerken Osetlerin direniş için ne kadar kararlı olduğunu hafife almıştı.
https://www.alanvakfi.org.tr/der-spiegel-gurcu-tanklari-oset-genclerine-karsiVakfımızın eski başkanlarından Bad dı (Bakaratı) Murat Eryurt'u kaybettik. İki yıldır mücadele ettiği amansız hastalıktan maalesef kurtulamadı. 1995 yılında vakfımızın başkanlığını yapan Murat Abi, kendi kültürünü, doğduğu toprakları, ata yurdunu hiçbir zaman unutmadı.
https://www.alanvakfi.org.tr/murat-abinin-ardindan-İnguş dilinde adı Galmu olan Kambılevkeyı suyunun kenarındaki ağaçların altında Oset Batehbojıkau köyünden ve İnguş Tojıhay köyünden gençler toplanmış eğleniyorlar. Aralarında güreşiyorlar. Ahmet ile Said hem yaşça büyüktürler hem de sıkı güreşçilerdir.
https://www.alanvakfi.org.tr/dostluk-ve-ahde-vefa-uzerineMuhtemelen dünyada en iyi bilinen efsane, Kral Arthur ve yuvarlak masa şövalyeleri efsanesi; yaklaşık 30 yıl önce insanların Kamelot tutkusuna şahit olmuştum. O yıllarda Dartmouth Üniversitesi’nde öğrenciyken “casque & gauntlet” (miğfer & eldiven) adlı bir derneğe katılmıştım.
https://www.alanvakfi.org.tr/iskityadan-kamelotaÜnlü politikacı, yazar ve şair. Oset kökenli olan Sælıkkatı Ahmet, 1882 yılında Kuzey Osetya’nın Kurttatı Vadisinde Nogqæu köyünde doğdu. Babasının adı Nimbolat'dır. Stavropol Gimnazyumunu (1899) ve Moskova Üniversitesi Hukuk Fakültesini (1907) bitirdi. Üniversitede okurken devrimci düşüncelere ilgi duymaya başladı ve bir süre sonra Rusya Sosyal Demokrat Partisi'ne girdi. Partide bir dizi öğrenci derneğinin yöneticisi olarak önemli bir konuma geldi. Kurucu...
https://www.alanvakfi.org.tr/salikkati-ahmet-1882-1928Hohag’da son zamanlarda, özel olarak yerel anadilde eğitim tartışmalarından çıkan, RF’deki federalizm / üniterizm tartışmaları çerçevesinde ulusal dil ve kimliklerin korunup geliştirilmesi konusunu ele aldık.
https://www.alanvakfi.org.tr/federalizm-restorasyon-Iştır Nıhas kongresi için Vladikavkaz'a gittiğimizde elbetteki Beslan Anneleri ve Portal gençleri ile buluşacaktık. Beslan Anneleri bizi ve Portal gençlerini bir restoranda ağırladı. Restoran sahibi Nogaytı Elbruz da eşini ve çocuğunu bu felakette kaybetmiş birisi. Portal gençlerini evinde ağırlayan Zansohtı Mustafa Kılıç'ın onlarla olan kucaklaşmalarını görmek gerekirdi. Açıkçası bizlerde Mustafa Kılıç'tan aşağıda kalmadık
https://www.alanvakfi.org.tr/guzel-isler-guzel-dostluklar-dogururOsetlerin dini görüşlerinde, Uaştırci (O çağdaş adını Hıristiyanlıktan aldı, Aziz George isminin bir çeşididir) için özel bir yer ayrılmıştır.
https://www.alanvakfi.org.tr/uastirci-erilligin-tanrisiOsetçe'de ocak ayının bir diğer adı da “Tencı Mey” dir. Kışın ortancı ayı olan bu ayda havalar çok soğuduğu için Osetler bu aya çatırdayan, çatlayan anlamında “Tencı Mey” de derler.
https://www.alanvakfi.org.tr/tenci-mey-Toplum ve siyaset adamı, yazar. 1899 yılında Kafkasya'nın Kuzey Osetya yöresinde doğdu. Orta öğrenimini Terekkale'de (Vladikafkas) yaptı. Petersburg'da gece okuluna devam etti (1916-1917). Rus devriminden sonra Kafkasya'nın önce Beyaz, sonra da Kızıl ordu tarafından işgali üzerine General Vrangel'in kuvvetleri ile birlikte Kırım'a geçti. Kırım'ında Bolşeviklerin eline geçmesi üzerine Türkiye'ye sığındı. 1922 yılında Çekoslovakya Hükümetinin Kafkasyalı...
https://www.alanvakfi.org.tr/barasbi-baytugan-1899-1986MÖ. 8000’de Mezopotamya'nın bataklık ve sazlık topraklarını kurutup yaşanılır hale getiren ilk yerleşikler arasında Alanlar da vardı.
https://www.alanvakfi.org.tr/alanlarin-osetler-kokenleri-ve-inanclari